Persoonsbewijs van Jannetje Hekel

ZM-15246

legitimatiebewijs, Tweede Wereldoorlog

Persoonsbewijs uit de Tweede Wereldoorlog van Jannetje Hekel uit Purmerend. Jannetje, geboren 29 januari 1889 te purmerend, woonde op de Weerwal 17, daar waar nu Gelegenheidskleding Elly zit. Eén van de meest ingrijpende beslissingen uit de bezettingstijd was de invoering van het Persoonsbewijs. Alle Nederlanders, ouder dan 14 jaar, moesten zich met dit bewijs kunnen legitimeren. Deze legitimatieplicht had voor de bezetters maar één doel: mensen kunnen controleren. 14 oktober 1940 besloten de Secretarissen Generaal tot invoering van de legitimatieplicht. Vanaf dit datum moest men zich legitimeren met een paspoort of met een distributiestamkaart, waar de gemeente dan een pasfoto op moest zetten. In april '41 werd tot uitreiking van de persoonsbewijzen overgegaan. Het kostte enkele maanden om dit document aan iedereen uit te reiken. Dit persoonsbewijs is uitgereikt op 27 juni 1941.
Voor het persoonsbewijs werd een speciaal soort niet te 'raderen' karton gebruikt met daarin drie watermerken (3 keer de Ned. leeuw). Op het karton werd een ingenieus raster gedrukt met de tekst 'Bevolkingsregisters van Nederland'. Deze vormgeving was ontworpen door de Haagse kunstenaar W.J. Rozendaal. Voor de druk van dit raster werd gebruik gemaakt van een speciale inktsoort. Dit was een nieuwe vinding: onder een kwarts-lamp werd het onzichtbaar. Daarnaast werd voor de andere tekstopdruk gebruik gemaakt van een inktsoort, die sterk reageert op aceton. Met die stof zouden anders de getypte of geschreven letters kunnen worden verwijderd. Op het bewijs moesten twee vingerafdrukken van de rechter wijsvinger geplaatst worden. Eén van die vingerafdrukken werd op een breekbaar zegel gezet dat achterop de pasfoto werd geplakt, zodat bij het vervangen van de foto de twee vingerafdrukken niet meer identiek zouden zijn. Over deze vingerafdruk werd, met een speciaal zeer moeilijk te verwijderen lijmsoort, een doorzichtige zegel geplakt. Het PB bevatte verder een nummer dat correspondeerde met de gemeente van uitgifte. Daarnaast bevatte het ook een volgnummer. Dit nummer moest weer corresponderen met de datum van uitgifte. Ook hiervan werd weer een speciaal register bijgehouden. (bron: www.geschiedenis.com). Het persoonsbewijs werd voorzien van een pasfoto waarop het linkeroor te zien was. Aan de achterzijde van de pasfoto en op het Pb werd een vingerafdruk geplaatst. Verder werd het Pb voorzien van een registratienummer wat correspondeerde met de registratie bij het Centraal Bevolkingsregister.
Een familienaam, voornaam, geboortedatum en plaats, nationaliteit, beroep of functie, datumstempel en plaats waar het Pb werd verstrekt en aan handtekening van de betreffende ambtenaar.
Het adres van verblijf, een signalement en een handtekening van betrokkene maakte dit persoonsbewijs compleet. (bron: www.wazamar.org)

Haarlem

1941-06-27 - 1941-06-27

Tweede Wereldoorlog