Maquette Rode Dorp te Wormerveer

ZM-15529.01

Deze maquette van het 'Rooie Dorp' omvat de vroegere Nieuwstraat, een gedeelte van de Krommenieerweg en de Wateringkade. Het is onderdeel van een grotere maquette, die ook het Kromenieerpad tot aan de Zaan omvat.
Eind jaren 1970 heeft Henk Hildering de maquette gemaakt en de bebouwing weergegeven, zoals deze er omstreeks 1920 moet hebben uitgezien. Hildering bouwde de maquette grotendeels op basis van zijn herinneringen. Geboren en getogen aan het Krommenieerpad, werkt hij al op jonge leeftijd bij de zuurinleggerij aldaar. Omstreeks 1955 begint hij als zelfstandige een viskraam aan de Krommenieerweg op de plek van een van de inmiddels gesloopte woningen (naast nr. 7). Hij verhuist naar de Krommenieerweg en in 1964 laat hij de viswinkel aan het Marktplein bouwen, die hij eind jaren 1970 verkoopt en waar nog dagelijks goede zaken worden gedaan.
De eerste woningen van het 'Rooie Dorp' in het gebied van het huidige Maktplein zijn omstreeks 1870 gebouwd. Voor die tijd was er weiland. Er was al wel veel eerder bebouwing aan het Krommenieerpad en de Krommenieerrijweg.
Wat opvalt is de bouw van blokjes van dezelfde huizen in de vorm van een hofje. De watervoorziening voor zestien gezinnen bestond uit een kraan op een centraal punt tussen de huizen. Aanvankelijk had ieder huis een eigen erf op het binnenterein, later is dit geheel betegeld.
Mogelijk kunnen we hier spreken van een (eerste) vorm van sociale woningbouw. Het is niet bekend wie de woningen heeft laten bouwen en gegevens zoals bouwtekeningen en vergunningen ontbreken. Alleen van de huizen Nieuwestraat nr. 9 en 10 is een bouwtekening gevonden. Deze dateert van 1883.

Het Rooie Dorp staat bekend als een arbeidsbuurt. Omstreeks 1901 vindt men er dan ook een verscheidenheid aan beroepen – zoals, schippersknechten, tuinmans-, pakhuis-, metselaars-, en timmermansknechten, een rijstpeller, zakkenversteller, blokmaalder en sjouwerman, losse werklieden, een boerenwerkman en een landbouwer. Aan de Krommenieerrijweg zijn meer bedrijfjes en winkels gevestigd, onder andere een mandenmaker, winkelier in sinaasappels, koopman in kaas en een in groenten, een broodslijter, kleermaker, paardenslachter, schoenmaker, kistenmaker, een handel in kruidenierswaren en een vrachtrijder.
De verdienste van Hildering is, dat door het maken van de maquette de herinnering aan deze buurt bewaard blijft. Alle huizen zijn in de 60er jaren van de twintigste eeuw gesloopt en tot voor enkele jaren werd de opengevallen ruimte alleen als marktplein gebruikt. Het deel met de even nummers van de Krommenieerweg is gesloopt en nu is er een winkelcentrum met parkeerplein. Van de oude structuur is niets meer terug te vinden.

1970 - 1979

hout, kunststof