Title
'Ware afbeeldinge van de traenkokerijen op Oostsanen'
Object number
ZOV-01245
Object name
Creator
Description
Penschildering van gezicht op het dorp Oostzaan. Het toont de traankokerijen langs het Twiske bij de Oostzaander Overtoom. Aan de linkerkant van het water staan de kookketels, pakhuizen en een kruitmolen. De tonnen voor de traan liggen op de kant opgestapeld. Bij de lange schuur links staan de walvisbaarden tegen de zijkant te drogen. Het veerkrachtige deel van de baarden, het balein, werd na het schoonmaken in repen gesneden en onder meer gebruikt voor versteviging van korsetten en bijvoorbeeld voor paraplu's. Binnenvaartschepen varen voorbij en een schip geladen met tonnen traan wordt langs de kant voortgedreven. Rechts in het weiland zijn aan weerszijden van een schuur nog twee kokerijen in bedrijf. De stukken walvisspek werden in koperen pannen gekookt op fornuizen van steen. Goed zichtbaar zijn de houten hijsinstallaties waarmee de tonnen uit en in de schepen gehesen konden worden. Vooraan op de Luyendijk zit met de rug naar de toeschouwer iemand te tekenen. Vermoedelijk heeft de kunstenaar zichzelf geportretteerd. Op het hek achter de kunstenaar staat de signatuur: A. Salm.
Vermoedelijk is de pentekening gemaakt in opdracht van de Oostzaanse koopman en reder Cornelis Roos. In 1797 werd het schilderij verkocht vanuit de boedel van een familielid van hem en via verkoop kwam het schilderij uiteindelijk in bezit van Jacob Honig Jansz. Junior. In tegenstelling tot de schilderijen van de walvisvaart moet Salm in dit geval wel een of meer keer in Oostzaan zijn geweest om, even voorbij de Overtoom op de dijk, de situatie na te tekenen. Bij de definitieve versie op paneel heeft de kunstenaar gebruik gemaakt van verschillende technieken. Naast krassen en tekenen met pen is ook met penseel gewerkt en zijn hier en daar plekken zichtbaar waarbij als het ware verdunde inkt is ingewreven.
Production date
circa 1706 - circa 1719
Material
Technique
Dimensions
Object in vaste opstelling
